Όσο θυμάμαι τις πρώτες λέξεις που είπε ο μπόμπιράς μου ακόμη ανατριχιάζω από εκείνη την αίσθηση υπερηφάνειας! Πώς μπορούμε να συνοδεύσουμε τα παιδιά σε αυτήν τη μεγαλειώδη εξέλιξη;
Χρειάζονται τρία χρόνια μέχρι το παιδάκι σου να περάσει από το στάδιο των λαρυγγισμών, κάνοντας «αγκού αγκού», στο στάδιο του αξιαγάπητου μουρμουρητού και τέλος στο στάδιο με τις ολοκληρωμένες φράσεις με υποκείμενο ρήμα και αντικείμενο. Σε αυτό το διάστημα, θα κάνεις όπως όλοι οι γονείς του κόσμου: Αρχικά θα λες κι εσύ «αγκού αγκού», μετά θα γίνεις ειδικός του λεξιλογίου του μωρού σου και τέλος θα είσαι εντυπωσιασμένη παρατηρώντας την πρόοδο του μικρού σου ρήτορα. Είναι συγκεκριμένα τα στάδια προς την κατάκτηση της ομιλίας. Αγκού, μπα-μπά, μα-μά! Με το που βγει από την κοιλιά της μαμάς, το μωρό έχει ήδη φωνή «τενόρου», γεγονός που αποδεικνύεται από το κλάμα του που είναι γνωστό σε όλους! Αυτοί οι πρώτοι λαρυγγισμοί είναι ίδιοι για όλα τα μωρά του κόσμου: Είναι τα φωνήεντα! Ωστόσο, ξεκινά να απομνημονεύει τη μητρική του γλώσσα. Για αυτό το λόγο είναι σημαντικό να μιλάμε καθαρά στο μωρό από τη γέννησή του. Από τον 3ο μήνα: Τα μωρά ανακαλύπτουν το ευχάριστο άκουσμα των ήχων και των μουρμουρητών. Κανονικά, ο εγκέφαλός του τοποθετεί σωστά τα ηχητικά κύματα που αφορούν στην προφορική κατανόηση και τα ηχητικά κύματα που αφορούν στην ομιλία. Έτσι, οι ήχοι αρχίζουν να συνοδεύονται από τις πρώτες μιμητικές κινήσεις και από τη γλώσσα του σώματος που φέρει ένα νόημα. Ένα επιφώνημα χαράς με χαμόγελο, μια δυσαρέσκεια σε σκυθρωπό πρόσωπο, ένα επιφώνημα απόλαυσης αφού έχει πιει το γάλα του και το κλάμα, όλα αυτά είναι τρόποι με τους οποίους εκφράζεται το μωρό. Δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας γιατί σταδιακά θα μάθεις να αποκωδικοποιείς τη γλώσσα του σώματος, τα μουρμουρητά και το κλάμα του! Σε ηλικία 6-8 μηνών: Το μωρό καταλαβαίνει κάτι που θα του αλλάξει τη ζωή! Από τη στιγμή που «μιλά», οι γονείς του θα του απαντήσουν. Προς το παρόν βέβαια δε θα γίνεται απόλυτα κατανοητό, αλλά σίγουρα είναι ειδικό πλέον στα μουρμουρητά. Το σημαντικό στοιχείο είναι ότι έχει κατανοήσει την έννοια της αλληλεπίδρασης. Η αναγνώριση των νοημάτων και των λέξεων τοποθετείται σιγά-σιγά στο μικρό του μυαλό. Σε ηλικία 8 έως 12 μηνών: «θέλω γλυκό!». Αυτό ήταν, το μωρό πλέον μπορεί να εκφράσει μια πρόθεσή του. Από εκεί και πέρα, είναι σίγουρο ότι μπορεί να ξεκινήσει να επικοινωνεί. Είναι η ηλικία που θα ακουστούν για πρώτη φορά οι λέξεις «μαμά» και «μπαμπάς». Ποια θα ακουστεί πρώτη όμως; Πρέπει να γνωρίζεις ότι για να δώσεις ένα κίνητρο στο μωρό, είναι σημαντικό να του μιλάς ονομάζοντας κανονικά τις καταστάσεις και τα αντικείμενα από την αρχή. Το μωρό τα καταγράφει όλα!
Από 5- 10 λέξεις στην αρχή, θα φτάσει να ξέρει 100 και το λεξιλόγιό του συνεχώς θα εμπλουτίζεται! Σε ηλικία 12 έως 20 μηνών περίπου: ο λόγος του ευρύνεται μέσω κάποιων απλών και εύστοχων λέξεων («αυτό», «όχι», «κι άλλο», κλπ) που σηματοδοτούν την αλλαγή κατάστασης. Το μωρό θα επαναλαμβάνει τις αγαπημένες του ονοματοποιημένες φράσεις (μπουμ, μιαου, κλπ). Οι λέξεις τύπου «πα πα» που δηλώνουν μια κατάσταση και τη λύση της αρχίζουν να χρησιμοποιούνται. Προς το παρόν, το παιδί σου καταλαβαίνει περισσότερα από όσα λέει. Μπορείς να ενθαρρύνεις την πρόοδό του βλέποντας διάφορα εικονογραφημένα βιβλία μαζί του ή τραγουδώντας του παιδικά τραγούδια. Το σημαντικότερο όμως είναι να συνεχίζεις να του μιλάς κανονικά! Είναι ο καλύτερος τρόπος για να εμπλουτίσει το λεξιλόγιό του και να εξάπτεται η περιέργειά του. Με λέξεις και φράσεις σιγά-σιγά θα αρχίσει να χτίζεται και ο διάλογος! Η ηλικία των 2 χρόνων αποτελεί το αποκορύφωμα της ομιλίας του! Η ηλικία αυτή αποτελεί τον μέσο όρο, καθώς κάθε μωρό χρειάζεται το δικό του χρόνο. Σε αυτήν την ηλικία, το μωρό μαθαίνει μια καινούργια λέξη την ημέρα, γεγονός που φαίνεται όταν μιλάει! Ονομάζει τα πράγματα έτσι όπως είναι, ενώ ενδιαφέρεται και για τους άλλους, όχι μόνο για τον εαυτό του. Το λεξιλόγιό του εμπλουτίζεται γιατί, πολύ απλά, το μωρό αρχίζει να μιλάει για να επικοινωνήσει. Φρόντισε να του διαβάζεις ιστορίες και να του μιλάς για ό,τι το περιβάλλει, μιας και τα μωρά δε χορταίνουν να ανακαλύπτουν καινούργια πράγματα! Σε ηλικία 2 έως 3 χρόνων οι λέξεις συνδέονται μεταξύ τους, μια πραγματική ανακάλυψη για τον μπόμπιρα σου! Συνήθως χρησιμοποιεί το ρήμα στην αρχή της πρότασης πριν από τις αντωνυμίες και τα άρθρα. Τώρα μπορεί να πει «εγώ», παρόλο που έχει συνειδητοποιήσει την ατομικότητά του εδώ και καιρό.
