Η γενιά μας μεγάλωσε λατρεύοντας τον ήλιο, την ηλιοθεραπεία, τα ατέλειωτα μεσημέρια του ελληνικού καλοκαιριού στην παραλία. Ταυτίζαμε το ηλιοκαμένο δέρμα με υγεία, με ευρωστία, με ομορφιά. Τώρα σιγά- σιγά οι δερματολόγοι και περιβαλλοντολόγοι μας έπεισαν ότι πήραμε τη ζωή μας λάθος: μαζεύαμε από την αρχή, και όσο περνούσαν οι δεκαετίες περισσότερο, ηλιακή ακτινοβολία που δυνητικά πολλαπλασιάζει τον κίνδυνο να πάθουμε κάποτε καρκίνο του δέρματος. Τώρα, ξέρουμε πως τον ήλιο που λατρέψαμε πρέπει να τον αντιμετωπίσουμε σαν ύπουλο εχθρό και σαν εχθρό να τον παρουσιάσουμε στα παιδιά μας για να τα προστατέψουμε από τις φονικές του ακτίνες. Το πράγμα δεν είναι καθόλου εύκολο και χρειάζεται πολλή και επίμονη προσπάθεια. Δεν καταργούνται εύκολα παλιές αγάπες! Όλο το χειμώνα μητέρες και γιαγιάδες κυνηγούν τα πιτσιρίκια να βάλουν το παλτό ή το μπουφάν έξαλλες «πώς βγαίνεις έτσι γυμνός στον κρύο;». Καμιά δεν κυνηγάει με την ίδια ανησυχία το πιτσιρίκι της με το καπέλο ή τον αντηλιακό λάδι, «πώς βγαίνεις έτσι γυμνός στον ήλιο;». Εξακολουθούμε να παίρνουμε τον κίνδυνο αψήφιστα: ε για μια φορά δεν πειράζει που ξέχασε το καπέλο του (ενώ πειράζει να βγει χωρίς παλτό!). Αχ, ο Πάνος δε δέχεται με καμιά δύναμη να τον αλείψω με αντηλιακό τώρα που μεγάλωσε. Ηλιολάτρες της παλιάς γενιάς! Φαίνεται πως η μόνη αποτελεσματική τακτική είναι να αναπτύξουμε ηλιοφοβία ώστε να εφαρμόζουμε και να διδάσκουμε αποτελεσματικά την ηλιοπροστασία στα παιδιά μας.
Τι να διδάξουμε στα παιδιά;
1. Ότι ο ήλιος είναι επικίνδυνος φίλος και πρέπει να τον αντιμετωπίσουμε με σύνεση. Ίσως θα βοηθούσε αν φέρναμε πάλι στη μόδα τους ξεχασμένους μύθους του Φαέθωνα και του Ίκαρου (θυμάστε, ο Ίκαρος πλησίασε πολύ τον ήλιο και έλιωσαν τα κέρινα φτερά του, ο δε νεαρός Φαέθων δε γνώριζε να τιθασεύσει τα άλογα στα άρματα του ήλιου, έχασε τον έλεγχο και καταστράφηκε ο ίδιος, κατακαίγοντας και κάποιες περιοχές της γης). Ευκαιρία είναι να μάθετε στα παιδιά σας πως πίσω από κάθε μύθο υπάρχει μια αλήθεια, μια μάθηση, μια γνώση.
2. Ότι αποφεύγουμε να κυκλοφορούμε έξω τις θερμές ώρες του 24ωρου, αν δεν είναι ανάγκη.
3. Ότι καλό είναι να προγραμματίσουμε τις εξωτερικές μας δραστηριότητες για τις πιο δροσερές ώρες της ημέρας.
4. Ότι τις καλοκαιρινές μέρες δε βγαίνουμε ποτέ από το σπίτι χωρίς καπέλο (πρόκειται για αυστηρή απαγόρευση που ισχύει, όπως και για τα άλλα ρούχα: παπούτσια, εσώρουχα).
5. Ότι το καπέλο το φοράμε για να προστατεύει όχι μόνο το τριχωτό του κεφαλιού μας, αλλά και το πρόσωπό μας από τις βλαβερές ακτίνες του ήλιου. Δηλαδή το καπέλο δεν έχει κάποιο γείσο.
6. Ότι δε βγαίνουμε από την πόρτα μας το καλοκαίρι χωρίς να βάλουμε αντηλιακό λάδι σε όσα μέρη του σώματος μας είναι ακάλυπτα.
7. Ότι οι πιο κατάλληλες ώρες για να χαρούμε τη θάλασσα είναι όταν οι ακτίνες του ήλιου πέφτουν λοξά στη γη και όχι κάθετα (πριν από τις 11:00 το πρωί, μετά τις 4:00 το απόγευμα)
8. Ότι έξω από το σπίτι καλό είναι να στεκόμαστε σε σκιερά μέρη, όσο γίνεται.
9. Ότι στο ύπαιθρο πρέπει να πίνουμε όσο το δυνατόν περισσότερο νερό μπορούμε, ιδιαίτερα πριν αρχίσουμε κάποια δραστηριότητα (δουλειά, περπάτημα, παιχνίδι).
10. Ότι κατά τη διάρκεια εργασίας ή παιχνιδιού στο ύπαιθρο πρέπει να κάνουμε συχνά διαλύματα κάθε 15-20 λεπτά και να πίνουμε νερό ακόμα και χωρίς να διψάμε. Το νερό βοηθά τον οργανισμό να κρατά τη θερμοκρασία του σώματος σταθερή.
11. Ότι καλό είναι το καλοκαίρι να φοράμε ανοιχτόχρωμα, ελαφριά ρούχα (που δεν απορροφούν θερμότητα), που είναι χαλαρά και όχι ελαστικά, που κολλούν πάνω στο σώμα.
12. Ότι στις ζέστες καλό είναι να αποφεύγουμε τους πολλούς καφέδες και τα αλκοολούχα ποτά (η παγωμένη μπύρα μπορεί να θεωρείται δροσιστική, αλλά στην πραγματικότητα δεν κατεβάζει τη θερμοκρασία του σώματος. Κάθε άλλο!).
Όλα τα παραπάνω τα γνωρίζουμε και τα αποδεχόμαστε ως σωστά. Πρέπει να τα εφαρμόζουμε αδιαπραγμάτευτα, με αυστηρότητα και συνέπεια. Να τα εφαρμόζουμε, όμως με αυστηρότητα και συνέπεια και στον εαυτό μας. Χωρίς ότι παράδειγμα μας δεν πρόκειται να τα ενστερνιστεί κανένα παιδί. Πάμε, λοιπόν, όλοι μαζί! Εμπρός, μαρς! Το καπέλο, το αντηλιακό μας, το μπουκάλι με νερό και μπαίνουμε δυναμικά μπροστά στην εκπαίδευση της νέας γενιάς για την ηλιοπρoστασία.
